Keçiören TV HV (Yüksek Voltaj) Kapasitör Değişimi

Modern televizyonların güç kaynağı devreleri, şebeke elektriğini (AC 220–240 V) alarak farklı voltajlara dönüştürür: 380–400 V DC (yüksek voltaj hattı), 12 V / 5 V / 3.3 V gibi düşük voltajlar ve LED arka aydınlatma için özel sürüş gerilimleri. Bu zincirin en kritik bileşenlerinden biri yüksek voltaj (HV) kapasitörleridir.

HV kapasitörleri genellikle 400 V – 450 V sınıfında elektrolitik kondansatörlerdir ve şebeke doğrultulduktan sonra PFC (Power Factor Correction) devresine güç sağlar. Bu kapasitörler, televizyonun açılışta ihtiyaç duyduğu ani akımı depolar, dalgalanmaları filtreler ve stabil bir DC hattı sağlar.

Zamanla bu kapasitörler bozulabilir: kapasite kaybı, ESR artışı, sızıntı, şişme, patlama. Arıza durumunda TV hiç açılmayabilir, açılıp kapanabilir ya da yüksek sesli “patlama” ile çalışmaz hale gelebilir. Bu yazıda HV kapasitörlerin görevini, arıza belirtilerini, ölçüm ve teşhis yöntemlerini, değişim sürecini, kalite kontrol testlerini, maliyet–fayda analizini ve örnek vaka çalışmalarını detaylıca ele alacağız.

1) HV Kapasitörün Görevi

• DC Bus oluşturma: AC 220 V → doğrultucu köprü → ~310 V DC → PFC ile ~400 V DC’ye yükseltilir. Bu hat HV kapasitörlerde depolanır.

• Dalgalanma azaltma: Yüksek frekansta gelen şebeke gürültülerini filtreler.

• Enerji rezervi: Ani yük değişimlerinde TV’nin stabil çalışmasını sağlar.

• Ömür desteği: Güç MOSFET ve PFC devresinin stresini azaltır.

2) Arıza Belirtileri

• TV hiç açılmıyor.

• TV açılıyor ama birkaç saniye sonra kapanıyor.

• Açılışta “cızırdama” sesi.

• Patlama veya sigorta atması.

• Kapasitör üst kapağında şişme / elektrolit sızıntısı.

• Ekranda kararsız parlaklık veya titreşim.

• TV’den yanık kokusu gelmesi.

3) Kök Nedenler

• Yüksek sıcaklık: Özellikle yetersiz soğutulan güç kartlarında.

• Kalitesiz kapasitör kullanımı.

• Yüksek dalgalanma akımı (ripple).

• Ani şebeke gerilim yükselmeleri.

• Uzun süreli kullanım (10.000–20.000 saat sonrası yaşlanma).

4) Teşhis Yöntemleri

• Görsel kontrol: Şişmiş üst kapak, elektrolit akıntısı.

• Multimetre ESR ölçümü: ESR yükselmişse kapasitör ömrünü tamamlamıştır.

• Kapasitans ölçümü: Orijinal değerinin %20 altına düştüyse değişim şart.

• Termal kamera: Çalışma sırasında aşırı ısınan kapasitör arızalı olabilir.

• Osiloskop: HV hattındaki dalgalanma normalin üzerinde ise filtreleme bozulmuştur.

5) Uygun Kapasitör Seçimi

• Voltaj değeri: TV güç kartlarında genellikle 400 V veya 450 V.

• Kapasite: 68 µF – 470 µF aralığında değişebilir.

• ESR düşük, ripple akımı yüksek modeller tercih edilmeli.

• Sıcaklık dayanımı: En az 105 °C olmalı.

• Ömür: 5.000–10.000 saat (yüksek kalite serilerde 12.000+ saat).

6) Güvenlik Hazırlığı

• TV mutlaka prizden çekilmeli.

• HV kapasitörler 400 V enerji depolayabilir → mutlaka deşarj edilmeli.

• Deşarj için 100 kΩ 5 W direnç kullanılmalı.

• Asla tornavida ile kısa devre yapılmamalı.

7) Söküm Süreci

1. Güç kartı anakarttan ayrılır.

2. HV kapasitörün bacakları lehim pompası veya fitil ile temizlenir.

3. Kapasitör dikey şekilde karttan çıkarılır.

8) Montaj Süreci

• Yeni kapasitör + ve – kutuplara doğru takılmalı.

• Bacaklar kartın alt yüzeyine tam oturmalı.

• Sağlam lehim yapılmalı, soğuk lehim bırakılmamalı.

• Kapasitör gövdesi silikon ile titreşime karşı sabitlenebilir.

9) Kalite Kontrol Testleri

• Multimetre ile süreklilik: Doğru montaj kontrolü.

• Osiloskop ile ripple ölçümü: HV hattında dalgalanma düşük olmalı.

• Isı testi: 1–2 saatlik çalışmada kapasitör sıcaklığı izlenir.

• Yük testi: Yüksek parlaklık HDR içerik açılarak stabilite kontrol edilir.

10) Vaka Çalışmaları

Vaka A | TV Hiç Açılmıyor
55” LCD TV açılmıyordu. HV kapasitör 400 V 220 µF değerinde ve tamamen kurumuştu. Değişim sonrası TV sorunsuz çalıştı.

Vaka B | TV Açılıyor, Sonra Kapanıyor
65” UHD TV açılıp 5 saniye içinde kapanıyordu. ESR ölçümünde kapasitör değeri 3 kat artmıştı. Yeni kapasitör ile stabil hale geldi.

Vaka C | Patlama ve Yanık Kokusu
50” TV’de açılışta “pat” sesi geldi. Kapasitör üst kapağı patlamış, elektrolit sızmıştı. Yüksek kaliteli 450 V kapasitör ile değiştirildi.

11) Maliyet – Fayda Analizi

• HV kapasitör maliyeti: 150 – 700 TL

• İşçilik: 700 – 1.500 TL

• Toplam: 850 – 2.200 TL

• Komple güç kartı değişimi: 2.500 – 6.000 TL

• Sonuç: Kapasitör değişimi en ekonomik çözüm.

12) Kullanıcıya Öneriler

• TV’yi voltaj dalgalanmalarına karşı korumak için prizde parafudr kullanın.

• Havalandırması iyi bir ortamda çalıştırın.

• Uzun süre kullanılmayacaksa fişi çekin.

• TV’den yanık kokusu veya cızırdama geldiğinde hemen kullanmayı bırakın.

Sonuç

HV kapasitörler, televizyonların güç kartında en kritik bileşenlerden biridir. Arızalandığında TV’nin çalışmasını tamamen durdurabilir. Ancak doğru kapasitör seçimi, güvenli söküm ve montaj ile bu sorun ekonomik ve kalıcı şekilde çözülebilir. Özellikle yüksek kaliteli, düşük ESR’li ve yüksek ısıya dayanıklı kapasitörler tercih edildiğinde televizyonun ömrü yıllarca uzatılabilir.

Ankara’nın Televizyon ve Uydu Çözüm Merkezi: Her Şey İçin Yanınızdayız!
Televizyonunuzla ilgili her türlü ihtiyaca tek bir noktadan çözüm sunuyoruz! Mobilya tasarım hizmetimizle televizyonunuzun arkasına özel paneller hazırlıyor, estetik ve işlevsel çözümler üretiyoruz. Ayrıca televizyonunuzun ön panelinde oluşabilecek her türlü arızayı tamir ediyor, kırılan panellerinizi yenisiyle değiştiriyoruz. Led yanması gibi sık karşılaşılan sorunları profesyonel müdahalelerle gideriyor ve televizyonunuzun ilk günkü performansına ulaşmasını sağlıyoruz. Bununla da kalmıyor, yeni aldığınız televizyonları özenle kuruyor, kullanıma hazır hale getiriyoruz. Her marka ve model televizyon için sunduğumuz bu kapsamlı hizmetlerle, televizyon keyfinizin hiç kesilmemesini garanti ediyoruz.
Uydu kurulumu ve ayarlama konusunda da uzman ekibimizle yanınızdayız. İster bireysel, ister site yönetimi olsun, uydu sistemlerinin kurulum ve bakımını profesyonellikle gerçekleştiriyoruz. Büyük sitelere toplu uydu kurulumu sağlarken, kişisel taleplere de özel çözümler üretiyoruz. Ankara’nın tüm semtlerinde hizmet veriyoruz; ancak yalnızca Ankara ile sınırlı değiliz! Başka şehirlerden gelen taleplerinizi de karşılıyor, size en uygun çözümleri sunmak için var gücümüzle çalışıyoruz. Televizyon ve uyduyla ilgili aklınıza gelebilecek her konuda yetkin bir hizmet sunma iddiasındayız.
Çocuğunuz oyuncak fırlattı ve ekran mı karardı? Bu tür problemlerle sık sık karşılaşıyoruz ve neyse ki bu gibi durumlar bizim uzmanlık alanımızda! Hem bireysel hem de kurumsal müşterilerimize sunduğumuz güvenilir, hızlı vze etkili çözümlerle televizyonlarınızın ömrünü uzatıyor, konforunuzu artırıyoruz. Eğer televizyonunuzla ilgili bir sorun yaşıyorsanız ya da ihtiyaç duyduğunuz uydu hizmetlerini düşünüyorsanız, doğru yerdesiniz. Televizyon keyfinizin kesintisiz devam etmesi için bir telefon kadar uzağınızdayız!

Keçiören Tv Editörü

Biyografinin Tamamını Gör